NGUYÊN TẮC KISS

“Keep it simple, stupid” - Câu này nghe có vẻ mỉa mai nhưng lại chứa đựng chân lý sâu xa. Chữ “stupid” ở đây không phải là sự ngu dốt tầm thường, mà là kiểu ngây ngô của bậc trí giả. Trong lập trình và thiết kế, nhiều khi ta chỉ dừng lại ở mức thông minh lắt léo, mà thiếu vắng cái nhìn sâu xa của trí tuệ thực thụ. Có những người tự hào giải quyết vấn đề phức tạp bằng thủ thuật tinh vi, tối ưu hiệu suất, tiết kiệm bộ nhớ - đúng là giải pháp thông minh thật, nhưng liệu có bền vững?

Thông minh là dùng mưu mẹo giải quyết trước mắt, còn trí tuệ là nhìn thấy cả tương lai. Khi hệ thống phát triển, những thủ thuật tinh vi ấy có còn phù hợp? Khi cái “thông minh” ấy không còn hiệu quả, ta sẽ mất gì? Và cái ta đánh đổi để có được nó có thực sự đáng giá? Đôi khi sự đơn giản bề ngoài lại là lựa chọn khó khăn nhất, vì nó đòi hỏi phải loại bỏ hàng tá phức tạp tiềm ẩn, chứ không đơn thuần là trốn tránh rắc rối.

Gần đây tôi thường nghe mấy từ kiểu “2.5D”, “3D” mà thấy ngứa tai. Đây là kiểu người không hiểu bản chất lại thích nhảy vào bình luận. Dĩ nhiên tôi thừa hiểu mục đích của thuật ngữ là phân biệt các khái niệm, nhưng việc quá đà trong việc tạo từ mới đôi khi trở thành trò hề. Con người thật kỳ lạ, vừa không tin toán học có thể giải thích vũ trụ, lại vừa thích quy mọi thứ thành con số. Cứ như thể mọi vấn đề đều là điểm trên trục số một chiều, chỉ khác nhau ở chỗ nhiều hay ít.

Tôi đang ấp ủ ý định tạo một thuật ngữ mới. Chẳng hạn khi ai đó hỏi game của tôi thuộc loại nào, tôi sẽ đáp: “Chắc chắn không phải 3D tầm thường, cũng chẳng phải 2.5D quê mùa. Đây là game 2.71828D!” - Thấy khó nhớ à? Không sao, bản thân tôi cũng chưa làm xong, cứ gọi tạm là 2.7D vậy!